„Low Tire Pressure” w samochodzie, czyli jak działa (i jak dbać o) system TPMS

1 listopada minie 10 lat od momentu wprowadzenia obowiązku montowania systemu monitorowania ciśnienia w oponach w każdym nowo produkowanym samochodzie. W wielu modelach pojazdów (zwłaszcza klasy premium) system ten był obecny już znacznie wcześniej. Mimo to nadal wielu kierowców z zaskoczeniem przyjmuje komunikat dotyczący konieczności kontroli stanu ciśnienia powietrza w oponach, wyświetlający się na desce rozdzielczej pojazdu. Jak działa system TPMS i co robić, by zawsze funkcjonował poprawnie?

Rodzaje systemów TPMS w pojazdach

System monitorowania ciśnienia w oponach (TPMS) został wprowadzony do motoryzacji ze względów bezpieczeństwa. W przypadku nagłego ubytku powietrza jest w stanie ostrzec kierowcę o potencjalnym zagrożeniu. System wykrywa także niewielkie rozbieżności pomiędzy poziomem ciśnienia powietrza w poszczególnych oponach. Zniwelowanie tych różnic pomaga w zachowaniu odpowiedniego toru jazdy i równomiernego zużycia opon.

Powszechnie stosowane na rynku są dwa główne systemy TPMS. Jeden z nich jest bardziej dokładny, ale i bardziej wymagający w trakcie serwisu, drugi praktycznie bezobsługowy, ale i mniej precyzyjny. System nazywany bezpośrednim oparty jest na czujnikach ciśnienia umieszczonych w każdym z kół. Są one przeważnie połączone z wentylami powietrznymi – niekiedy na stałe, niekiedy z możliwością demontażu. Czujniki radiowo przekazują do jednostki centralnej pojazdu informacje o bieżących odczytach ciśnienia. Dzięki temu system jest bardzo dokładny, co oznacza wysoki poziom bezpieczeństwa jazdy. Niestety z tego samego powodu bywa czasem irytujący dla użytkowników pojazdów. W autach niektórych marek czujniki mają dość wąskie tolerancje wartości, przez co często generują zaświecenie się charakterystycznej, pomarańczowej kontrolki z wykrzyknikiem na desce rozdzielczej pojazdu. W niektórych modelach aut towarzyszy jej tytułowy komunikat „Low Tire Pressure” bądź inny, wskazujący na konieczność sprawdzenia stanu technicznego opony. Często wystarczy tylko wyrównać poziom ciśnienia w oponach za pomocą pompki bądź kompresora, jeżeli jednak komunikat często powtarza się i dotyczy tej samej opony, konieczna może okazać się weryfikacja jej stanu w wyspecjalizowanym warsztacie.

System pośredni także monitoruje ciśnienie w oponach, ale w zupełnie inny sposób. Tu komputer pojazdu otrzymuje informacje nie z wnętrza opony, ale z czujnika ABS. Dlaczego system wspomagający hamowanie okazuje się tu przydatny? Gdyż i tak mierzy prędkości obrotowe kół. Komputer pojazdu porównuje je i jeśli wykryje rozbieżności, uruchomi odpowiednią kontrolkę na desce rozdzielczej.

Serwis samochodów wyposażonych w TPMS – o czym warto pamiętać?

W większości samochodów czujniki TPMS nie sprawiają problemów przez długi czas eksploatacji. Może się jednak zdarzyć, że zostaną one uszkodzone mechanicznie – np. podczas wymiany opon. Opony wyposażone w czujniki systemu bezpośredniego TPMS wymagają szczególnej uwagi podczas serwisu. Może się zdarzyć, że niefachowa bądź szybka próba zdjęcia opony z felgi może zakończyć się naruszeniem lub uszkodzeniem czujnika.

Czujniki TPMS są także podatne na problemy wynikające z trudnych warunków pracy. Kiedy np. zawór, w którym umieszczony jest czujnik, ulegnie utlenieniu lub rozszczelnieniu, jego odkręcenie może okazać się niemożliwe. Konieczne jest wówczas ucięcie wentyla. Jeśli fabrycznie zawór połączony jest z czujnikiem, w takiej sytuacji niezbędny będzie zakup całego elementu.

Aby uniknąć przykrych niespodzianek podczas obsługi ogumienia w pojazdach z TPMS warto wybierać sprawdzone i kompetentne warsztaty, takie jak należący do sieci Bosch Car Service, Auto Serwis Paczkowo. Doświadczeni pracownicy warsztatu pracują na urządzeniach wulkanizacyjnych Bosch oraz na bieżąco aktualizowanych testerach KTS. Bez trudu dokonają zatem nie tylko wymiany opon, ale i adaptacji czujników, kiedy będzie ona konieczna.

Proces adaptacji czujników TPMS – jak to działa?

Wspomniana adaptacja to proces niezbędny, nawet jeśli wymienić trzeba było tylko jeden z czujników (w systemie bezpośrednim TPMS). W jednostce centralnej pojazdu musi zostać zapisany numer ID nowego czujnika. W niektórych pojazdach proces ten dokonuje się automatycznie, podczas jazdy. W wielu modelach aut konieczne staje się jednak użycie odpowiedniego testera TPMS – bezprzewodowego lub podłączanego do gniazda OBD samochodu.

Co zrobić w samochodzie wyposażonym w TPMS bezpośrednio po wymianie opon lub kół? Zazwyczaj konieczne jest wówczas „zresetowanie” systemu. W niektórych pojazdach do tego celu służy specjalny przycisk, umieszczony na desce rozdzielczej auta, który wystarczy wcisnąć i przytrzymać (wówczas nowe odczyty parametrów ciśnienia powinny zapisać się w komputerze, a jeśli są prawidłowe, zgaśnie kontrolka TPMS). Inne, najczęściej nowsze modele aut nie posiadają specjalnego przycisku – odpowiednia funkcja ukryta jest w ustawieniach pojazdu, które znajdziemy w dostępnym dla kierowcy menu serwisowym (najczęściej na ekranie centralnym auta). W przypadku niektórych modeli komputer pojazdu, po przejechaniu kilku kilometrów sam odczyta fakt dokonanej wymiany ogumienia. Wówczas poprosi o potwierdzenie poprawności nowych parametrów bądź po prostu zapisze dane.